Doğum Tarihi : 9 Aralık 1925, Mersin
Ölüm Tarihi : 5 Mayıs 2006, İstanbul
Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde ve Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde okudu. 1947’de “Tavanarası Ressamlar Topluluğu’na” katıldı. Aynı yıllarda “Beş Sanat” dergisinde sinemayla ilgili yazıları yayınladı. Bir ara senaryo ve sinema afişleri yaptı.
1950’de Semih Evin’in asistanı olarak sinemaya geçti. Bir yıl sonra “Kanlı Feryat” filmiyle yönetmenliğe başladı. 1960 Yılında Orhan Günşıray ile Yerli Film şirketini kurdu. Çeşitli sinema derneklerinde ve sendikalarında görev aldı. Kendi hesabına yapımevi kurdu sonra kapattı. 1980’de Ömer Kavur ve Yavuz Özkan ile birlikte ADAF’ı kurdu. Bu şirket dağıldıktan sonra, kendi adına bir yapımevi açtı.
Türk sinemasının önemli yönetmenlerinden biri olan Atıf Yılmaz, hemen hemen her türde yapıtlara imzasını atmasına rağmen, belirli bir çizginin üzerinde kalmayı bildi. Özellikle köy yaşamını anlatan ve toplumsal içerikli filmlerde başarı sağladı. Çoğunlukla kendi yönettiği filmlerin senaryolarını kendi yazdığı gibi başka yönetmenlere de senaryolar yazmıştır (Üç Arkadaş, Ateşten Damla gibi).
Piyasa işi filmlerinde bile belirli bir biçimsel olgunluk ile rahat bir anlatımı bulunmaktadır. Atıf Yılmaz, hemen hemen her türde film yaptı ve çeşitli akımlar denedi. Filmleri yurtiçinde ve yurtdışında çeşitli ödüller kazandı. 1951’den başlayarak çeşitli yapım şirketleri kurdu ve Türk sinemasında pek çok Ünlü yönetmenin yetişmesine katkıda bulundu. 1985 yılında Cengiz Ergün, Atıf Yılmaz’la birlikte Odak Film şirketini kurdu. Atıf Yılmaz halen film çekmektedir. Sinema oyuncusu Nurhan Nur ve daha sonra da senarist Ayşe Şasa ile evlenen Atıf Yılmaz, üçüncü evliliğini Deniz Türkali ile yaptı.
Türk sinemasının en soluklu yönetmenlerinden Atıf Yılmaz, 1926’da Mersin’de doğdu. Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okuduktan sonra Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’ne girdi ve Nuri İyem Atölyesi’nde resim çalışmaları yaptı. Yapıtlarıyla Tavan arası ressamlar sergisine katıldı. 1950’de Semih Evin’in Allah Kerim filminde asistanlık yaparak sinemaya adımını attı. Bir süre Hüseyin Peyda ile birlikte çalışarak onun yönettiği Mezarımı Taştan Oyun filminin senaryosunu yazdı. 1952’de Kanlı Feryat ile yönetmenliğe geçti.
Atıf Yılmaz, yarım asrı geçen sinemacılık serüveninde tüm dönemlerin moda ve ticari akımlarına ayak uydurup her türde filme imzasını atarak Türk sinemasının hem nitelik, hem de nicelik olarak en fazla üreten yönetmenlerin arasına girdi. Sinemacılık serüvenini tek bir ortak paydada toplamak olanaksız. Toplumun yükselen değerlerine koşut olarak melodramdan tez filmine, kasaba güldürüsünden kadın odaklı filmlere uzanan geniş bir yelpaze içinde çalıştı. Kendini yinelemekten çok yenilemeye, çizgisini aşmaya çalışarak kimi modaların öncülüğüne ve devamına soyundu. Atıf Yılmaz’ın bugüne kadar ürettiği 111 filme bakarak Türk sinemasının gelişim evreleriyle, toplumumuzun çeşitli dönemlerdeki değişim-dönüşümlerini izlemek mümkün. Hıçkırık, Dağları Bekleyen Kız, İlk ve Son ile melodramların Altın çağına, Gelinin Muradı ile kırsal kesim duyarlılığına, Bu Vatan’ın Çocuklarıyla Kurtuluş Savaşı’nın milli duygularla körüklenen coşkusuna, Dolandırıcılar Şahı ile 60 devrimi ya da ihtilalinin yarattığı geçici özgürlüklerin itmesiyle siyasi ortamdaki yozlaşmaya, Ayşecik Şeytan Çekici ile konuşkan, büyümüş de küçülmüş çocuk filmlerine, Taçsız Kral ile Metin Oktay ‘lı popülist yansımalı spor dünyasına, Keşanlı Ali ve Pembe Kadın ile tiyatro yapıtlarına, 70’lerin sonunda Selvi Boylum, Adak, Talihli Amele ile toplumsal içerikli konulara, 80’lerin ortalarında bir koldan Bir Yudum Sevgi, Dağınık Yatak, Mine, ve Kadının Adı Yok ile Duygu Asena tipi pratik kız sanat enstitüsü feminizmine, öbür koldan da Adı Vasfiye, Ahhh Belinda, Asiye Nasıl Kurtulur, Hayallerim Aşkım ve Sen ile düşmüş ya da düşürülmüş kadın duyarlılığına, Düş Gezginleri’yle bastırılmış cinsel fantezilere eğildi.
Tecimsel kaygıları nedeniyle her dönemde modayı es geçmeyen, yükselen değerleri hemencecik kucaklayan, yeni moda-türlere el atmaktan kaçınmayan, en alışıldık konu-temaları bile belirli bir çizginin üstüne taşıyarak işlemenin üstesinden gelebilen, yorulmayan, bıkmayan, araştıran, deneyen, düş üstesinden gelebilen, yorulmayan, bıkmayan, araştıran, deneyen, düş kırıklıklarına ve eleştirilere pabuç bırakmayan, her devrin adamı olma özelliğini ustalığı ile örtüştüren, bir çırpıda yanıtlanmayacak denli değişken, ama asla yadsınmayacak, her daim genç kalabilen ya da kalmayı inat ve sabırla deneyen bir yönetmen.
Atıf Yılmaz’ın Altın Portakal Festivali sırasında konakladığı otelde rahatsızlanması üzerine Altın Portakal Festival Komitesi görevlilerince, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’ne kaldırıldı. İstanbul da tedavilerine devam eden Atıf Yılmaz ülser nedeniyle ameliyat edildi. Bağırsaktaki yapışma ve tıkanmanın sonucunda 5 Mayıs 2006 tarihinde hayata veda etti.
Yönetmen Filmografisi
Eğreti Gelin – 2004
Eylül Fırtınası – 1999
Nihavend Mucize – 1997
Yer Çekimli Aşklar – 1995
Tatlı Betüş – 1993
Gece, Melek ve Bizim Çocuklar – 1993
Düş Gezginleri – 1992
Bekle Dedim Gölgeye – 1991
Safiyedir Kızın Adı – 1991
Berdel – 1990
Ölü Bir Deniz – 1989
Arkadaşım Şeytan – 1988
Kadının Adı Yok – 1987
Hayallerim, Aşkım ve Sen – 1987
Değirmen – 1986
Aaahhh Belinda – 1986
Asiye Nasıl Kurtulur – 1986
Adı Vasfiye – 1985
Dul Bir Kadın – 1985
Dağınık Yatak – 1984
Bir Yudum Sevgi – 1984
Şekerpare – 1983
Seni Seviyorum – 1983
Dolap Beygiri – 1982
Mine – 1982
Deli Kan – 1981
Talihli Amele – 1980
Adak – 1979
N’Olacak Şimdi – 1979
Kibar Feyzo – 1978
Minik Serçe – 1978
Köşeyi Dönen Adam – 1978
Baskın – 1977
Yangın – 1977
Selvi Boylum, Al Yazmalım – 1977
Acı Hatıralar – 1977
Güllüşah İle İbo – 1977
Seyahatname – 1977
Baş Belası – 1976
Tuzak – 1976
Mağlup Edilemeyenler – 1976
Hasip İle Nasip – 1976
İşte Hayat – 1975
Çapkın Hırsız – 1975
Deli Yusuf – 1975
Kuma – 1974
Salako – 1974
Zavallılar – 1974
Kambur – 1973
Güllü Geliyor Güllü – 1973
Mevlana – 1973
Cemo – 1972
Utanç – 1972
Köle – 1972
Zulüm – 1972
Gelinlik Kızlar – 1972
Günahsızlar – 1972
Battal Gazi Destanı – 1971
Ateş Parçası – 1971
Güllü – 1971
Unutulan Kadın – 1971
Yedi Kocalı Hürmüz – 1971
Zeyno – 1970
Kara Gözlüm – 1970
Darıldın mı Cicim Bana – 1970
Aşktan da Üstün – 1970
Kızıl Vazo – 1969
Kölen Olayım – 1969
Menekşe Gözler – 1969
Yasemin’ın Tatlı Aşkı – 1968
Cemile – 1968
Köroğlu – 1968
Balatlı Arif – 1967
Kozanoğlu – 1967
Harun Reşid’ın Gözdesi – 1967
Toprağın Kanı – 1966
Ah Güzel İstanbul – 1966
Ölüm Tarlası – 1966
Pembe Kadın – 1966
Sevgilim Bir Artistti – 1966
Taçsız Kral – 1965
Murat’ın Türküsü – 1965
Sayılı Dakikalar – 1965
Hep O Şarkı – 1965
Kalbe Vuran Düşman – 1964
Keşanlı Ali Destanı – 1964
Erkek Ali – 1964
İki Gemi Yanyana – 1963
Azrailin Habercisi – 1963
Yarın Bizimdir – 1963
Battı Balık – 1962
Beş Kardeştiler – 1962
Bir Gecelik Gelin – 1962
Cengiz Han’ın Hazineleri – 1962
Tatlı Bela – 1961
Kızıl Vazo – 1961
Allah Cezanı Versin Osman Bey – 1961
Seni Kaybedersem – 1961
Ayşecik Şeytan Çekici – 1960
Suçlu – 1960
Dolandırıcılar Şahı – 1960
Ölüm Perdesi – 1960
Karacaoğlan’ın Kara Sevdası – 1959
Bu Vatanın Çocukları – 1959
Ala Geyik – 1959
Bir Şoförün Gizli Defteri – 1958
Yaşamak Hakkımdır – 1958
Kumpanya – 1958
Gelinin Muradı – 1957
Beş Hasta Var – 1956
Kadın Severse – 1955
Dağları Bekleyen Kız – 1955
İlk Ve Son – 1955
Şimal Yıldızı – 1954
Aşk Izdırabtır – 1953
Hıçkırık – 1953
İki Kafadar Deliler Pansiyonunda – 1952
Kanlı Feryad – 1951
Mezarımı Taştan Oyun – 1951
Yönetmenliğini Yaptığı Kısa Filmler
Yerçekimli Aşklar: Kazandibi Tavukgöğsü – 1995 …. Kurmaca
Yayınlanmış Kitapları
Şoför Nebahat – 1960
Ödülleri
”Sinema Yazarları Derneği” SİYAD Onur Ödülü. 2001
1994 GECE, MELEK VE BİZİM ÇOCUKLAR
Magazin Gazetecileri Derneği, En İyi Film.
1992 DÜŞ GEZGİNLERİ
29. Antalya Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu (Lale Mansur)
5. Ankara Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu (Meral Oğuz)
1990 BERDEL
41. Berlin Film Festivali, CICAE Ödülü
8. Avrupa Film Festivali (İtalya), En İyi Film, En İyi Yönetmen.
12. Akdeniz Film Festivali (Valencia), Birincilik Ödülü.
Washington Nüfus Enstitüsü, Global Medya Ödülü.
1987 HAYALLERİM, AŞKIM VE SEN
24. Antalya Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu (Türkan Şoray)
24. Antalya Film Festivali, En İyi Görüntü Yönetmeni (Çetin Tunca)
1986 AAHH BELİNDA
23. Antalya Film Festivali, En İyi Film, En İyi Yönetmen
23. Antalya Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu (Müjde Ar)
ADI VASFİYE
23. Antalya Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu (Müjde Ar). 1986
İstanbul Uluslararası Film Günleri, Eczacıbaşı Vakfı Ödülü
1985 DUL BİR KADIN
22. Antalya Film Festivali, En İyi Film, En İyi Görüntü Yönetmeni (Orhan Oğuz)
1984 BİR YUDUM SEVGİ
21. Antalya Film Festivali, En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Kadın Oyuncu (Hale Soygazi), En İyi Müzik (Yalçın Tura)
İstanbul Uluslararası Film Günleri, Eczacıbaşı Vakfı Ödülü
1977 Selvi BOYLUM AL YAZMALIM
15. Antalya Film Festivali, En İyi Yönetmen
Taşkent Film Şenliği, En İyi Kadın Oyuncu (Türkan Şoray)
1964 MURAD’IN TÜRKÜSÜ
Bordighera (San Remo, İtalya), Gümüş Ağaç Ödülü
1966 KEŞANLI ALİ DESTANI
2. Antalya Film Festivali, En İyi Yönetmen, En İyi Kadın Oyuncu (Fatma Girik), En İyi Erkek Oyuncu (Fikret Hakan)
1. İzmir Film Şenliği, En İyi Erkek Oyuncu (Fikret Hakan), En İyi Müzik (Yalçın Tura)
1959 BU VATANIN ÇOCUKLARI
Türk Sinema Sanatçıları & Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği Türk Film Festivali, En İyi Yönetmen
KATILDIĞI FESTİVALLER
Eylül Fırtınası
2000 Münih Film Festivali (Almanya)
2000 Boston Türk Filmleri Festivali (ABD)
2000 Viyana Film Gösterimi (Avusturya)
Vigo Cineasia 2000 (İspanya)
2000 Polonya Türk Filmleri Haftası
Adı Vasfiye
Polonya Türk Filmleri Haftası 2000
Hayallerim Aşkım ve Sen
Polonya Türk Filmleri Haftası 2000
Aaah Belinda
Polonya Türk Filmleri Haftası 2000
Ah Güzel İstanbul
Bordighera Güldürü Filmleri Festivali, Gümüş Ağaç Ödülü.
